Wytrzymałość zmęczeniowo-kształtowa
Pełny tekst artykułu dostępny jest dla zarejestrowanych użytkowników
Wytrzymałość zmęczeniowo-kształtowa
Gdy chcemy ustalić dokładnie wartość naprężeń dopuszczalnych (zmniejszamy wymiary elementu wg wzoru
k = Z/xz
zachowując wymagania wytrzymałościowe), musimy dokładnie uwzględnić inne czynniki decydujące o wytrzymałości zmęczeniowej:
czynniki konstrukcyjne (kształt i wymiary części, rodzaj i wymiary karbu);
czynniki technologiczne (stan warstwy powierzchniowej, rodzaj obróbki, ulepszenie powierzchni przez różne zabiegi technologiczne itp.);
czynniki eksploatacyjne (np. przebieg i częstotliwość zmian obciążenia, przerwy w obciążeniach lub zmienność temperatury części podczas pracy).
Wykres Wöhlera (1¸3 – próbka złamana, 4¸6 – próbka nie złamana)
Na podstawie badań możemy wyznaczyć wytrzymałość na zmęczenie (Zgo, Zrj) ustalamy wartość Z przy nie zmiennej próbce dla 107 cykli (stal). Znając wartość Z należy uwzględnić inne czynniki mające wpływ na zmęczenie materiału. Zrealizować to możemy poprzez obliczenie całkowitego współczynnika bezpieczeństwa xz wg zależności:
xz = b/e × d
gdzie:
b - współczynnik spiętrzenia naprężeń (uwzględnia wpływ karbu i stanu powierzchni);
e - współczynnik wielkości przedmiotu;
d - współczynnik pewności (rzeczywisty współczynnik bezpieczeństwa 1,4-1,7).
Spiętrzeniem lub koncentracją naprężeń nazywa się lokalne zwiększenie wartości naprężeń spowodowane nagłą zmianą przekroju, oraz rysy powierzchniowe, korozję. Miejsca te nazywamy karbami .
Pełny tekst artykułu dostępny jest dla zarejestrowanych użytkowników.